Janusz Korczak

Wychowawca niechętnym okiem spogląda na zawartość kieszeni i szufladek dzieci. Czego tam nie ma: obrazki, szyszki, bilety [...]. Każdy drobiazg ma swoją, bardzo często zawiłą historię i odmienne pochodzenie, i różną wartość, uczuciowo bardzo cenną niekiedy. [...], śrubka, kilka drucików - aeroplan, dumne rojenia o lotnictwie, mała muszelka jest marzeniem o podróży do morza, oko stłuczonej lalki - jedyna pamiątka po ukochaniu, którego już nie ma i nie będzie. [...] Obawiam się, że wychowawca brutal, nie rozumiejąc, więc lekceważąc [...] zbiera te skarby do kupy i wrzuca śmiecie do pieca. Jak śmiesz, chamie, rozporządzać cudzą własnością? Jak śmiesz potem żądać, by dzieci cośkolwiek szanowały i kogokolwiek kochały? [...]

Charakterystyczny jest szczegół, że wszędzie armie kosztują więcej niż szkoły, żelazne rupiecie - niż przyszli obywatele, przyszli ludzie. Szkoła współczesna i w budżecie i w celach swych jęczy pod jarzmem militaryzmu wszędzie, na całym tak zwanym cywilizowanym świecie; cała różnica polega tylko na natężeniu.

Kiedy się śmieje dziecko, śmieje się cały świat.