Julian Tuwim DO PROSTEGO CZLOWIEKA

   
Gdy znów do murów klajstrem świeżym 
Przylepiać zaczną obwieszczenia, 
Gdy „do ludności” , „do żołnierzy” 
Na alarm czarny druk uderzy 
I byle drab, i byle szczeniak 
W odwieczne kłamstwo ich uwierzy,
Że trzeba iść i z armat walić, 
Mordować, grabić, truć i palić; 
Gdy zaczną na tysięczną modłę 
Ojczyznę szarpać deklinacją
I łudzić kolorowym godłem,
I judzić „historyczną racją” , 
O piędzi, chwale i rubieży, 
O ojcach, dziadach i sztandarach,
O bohaterach i ofiarach; 
Gdy wyjdzie biskup, pastor, rabin 
Pobłogosławić twój karabin, 
Bo mu sam Pan Bóg szepnął z nieba,
Że za ojczyznę – bić się trzeba; 
Kiedy rozścierwi się, rozchami 
Wrzask liter pierwszych stron dzienników, 
A stado dzikich bab – kwiatami 
Obrzucać zacznie „żołnierzyków”. 
O, przyjacielu nieuczony, 
Mój bliźni z tej czy innej ziemi! 
Wiedz, że na trwogę biją w dzwony 
Króle z pannami brzuchatemi; 
Wiedz, że to bujda, granda zwykła, 
Gdy ci wołają: „Broń na ramię!” , 
Że im gdzieś nafta z ziemi sikła 
I obrodziła dolarami; 
Że coś im w bankach nie sztymuje, 
Że gdzieś zwęszyli kasy pełne 
Lub upatrzyły tłuste szuje 
Cło jakieś grubsze na bawełnę. 
Rżnij karabinem w bruk ulicy! 
Twoja jest krew, a ich jest nafta! 
I od stolicy do stolicy 
Zawołaj broniąc swej krwawicy: 
„Bujać – to my, panowie szlachta!”